ავტორის შესახებ
გოტჰოლდ ეფრაიმ ლესინგი (დ. 22 იანვარი. 1729, კამენცი, საქსონია — გ. 15 თებერვალი 1781, ბრაუნშვაიგი) — გერმანელი მწერალი, განმანათლებელი. გერმანული კლასიკური ლიტერატურის ერთ-ერთი ფუძემდებელი. სწავლობდა ლაიფციგისა და ვიტენბერგის უნივერსიტეტებში. 1767-1769 იყო ჰამბურგის ეროვნული თეატრის რეცენზენტი. 1770-იდან სიკვდილამდე მუშაობდა ბრაუნშვაიგის ჰერცოგის ბიბლიოთეკაში.
გერმანული ფილოსოფიისა და საზოგადოებრივი აზრის განვითარებაში ჯეროვანი მნიშვნელობა ენიჭება ლესინგის ადრინდელ ლიტერატურულ ნიმუშებსა და კრიტიკულ გამოკვლევებს. პირველსავე პიესებში „ახალგაზრდა მეცნიერი" (1747-1748), „ქალთა მოძულე" (1748), „შინაბერა" (1748), „ებრაელები" (1749), „თავისუფლად მოაზროვნე" (1749) და სხვ., აგრეთვე იგავ-არაკებში, ლექსებში, ეპიგრამებსა და პუბლიცისტურ გამოსვლებში ლესინგი წარმოდგება როგორც აბსოლუტიზმის იდეოლოგიის წინააღმდეგ მებრძოლი და დემოკრატიული ფენების ინტერესების დამცველი მწერალი. ლესინგის ადრინდელი კომედიებს ეტყობა ი. გოტშედის მიერ დანერგილი კლასიციზმის პოეტიკის გავლენა, რომელსაც მწერალმა მალე დააღწია თავი; შემდგომში იგი ილაშქრებდა კიდევაც კლასიცისტური ლიტერატურის წინააღმდეგ. ეს ტენდეცია გამოჩნდა ტრაგედიაში „მის სარა სამფსონი" (1755), კომედიაში „მინა ფონ ბარნჰელმი" (1767). ლესინგი დაუპირისპირდა მეშჩანური დრამის იდეურ-პოლიტიკურ შეზღუდულობას. პოლიტიკურად და სოციალურად კიდევ უფრო გამახვილებულია ტრაგედია „ემილია გალოტი" (1772). ლესინგის უკანასკნელი პიესა „ნათან ბრძენი" (1779) მიმართულია რეაქციის წინააღმდეგ.
ლესინგის მსოფლმხედველობისათვის ნიშანდობლივი მატერიალური ტენდენციები მკვეთრად გამოჩნდა მის ესთეტიკურ ხასიათის შრომებში. "წერილებში უახლესი გერმანული ლიტერატურის შესახებ" (1759-65) მან საბოლოოდ უარყო ფრანგული კლასიცისტური დრამატურგია და ორიენტაცია აიღო შექსპირის დემოკრატიულ, რეალისტურ დრამატურგიაზე, აგრეთვე ფაუსტის შესახებ შექმნილ გერმანულ ხალხურ დრამაზე. კლასიციზმის წინააღმდეგ ილაშქრებდა "ჰამბურგის დრამატურგიაშიც" (ტ. 1-2, 1767-1769) და სხვ. მნიშვნელოვანია ლესინგის ნაშრომები "ლაოკოონი ანუ პოეზიასა და მხატვრობას შორის არსებული საზღვრების შესახებ" (1766), "მსჯელობანი იგავ-არაკის თაობაზე" (1759), "ანტიკვარული შინაარსის წერილები" (1768-1769), "ერნსტი და ფალკი" (1778) და სხვ., რომლებშიც დამუშავებულია რელიგიური, მორალური, ფილოსოფიური, ლიტერატურული, კულტურული საკითხები.
ქართულ ენაზე უკვე XIX საუკუნეში ითარგმნა "ემილია და გალოტი" და "ნათან ბრძენი". ლესინგის თეორიული შეხედულებებს დიდად აფასებდნენ ქართული საზოგადოების თავკაცები. ი. ჭავჭავაძე ლესინგს იხსენიებს "სახელოვან გერმანელ კრიტიკოსად", "მთელს ქვეყანაში სახელგანთქმულ გერმანელად", ხოლო მის "ლაოკოონს" - "სახელოვან თხზულებად". გ. წერეთელს ეს შრომა ლიტერატურის სფეროში ღირებულებათა საზომად მიაჩნდა. ლესინგის ცხოვრებასა და მოღვაწეობას საკმაოდ დიდი შრომა უძღვნა ხომლელმა(რომანოზ ფანცხავამ) ჟურნალ "აკაკის თვიურ კრებულში" (1899, № 3-5) სათაურით "გოტგოლდ ლესინგი". ლესინგის პიესებიდან ქართულ სცენაზე დაიდგა "ემილია გალოტი" (1962, გორის სახელმწიფო თეატრში) და "ნათან ბრძენი" (1976, რუსთაველის სახელმწიფო აკადემიურ თეატრში). გამოიცა ლესინგის პიესების ერთტომეული.
