მარი ანე ევანსი (ინგლ. Mary Anne Evans; დ. 22 ნოემბერი, 1819 — გ. 22 დეკემბერი, 1880; ალტერნატიული სახელები „მარი ანი“ ან „მარიანი“) ცნობილია ფსევდონიმით ჯორჯ ელიოტი — ინგლისელი ნოველისტი, პოეტი, ჟურნალისტი, მთარგმნელი და ვიქტორიანული ეპოქის ერთ-ერთი წამყვანი მწერალი. ის შვიდი ნოველის ავტორია, მათ შორის: „ადამ ბედე“ (1859), „წისქვილი ფლოსზე“ (1860), „სილას მარნერი“ (1861), „მიდლმარჩი“ (1871–72), და „დანიელ დერონდა“ (1876). მათგან უმეტესში მოვლენები ვითარდება ინგლისის პროვინციაში. მისი ნაწარმოებები გამორჩეულია რეალიზმითა და ფსიქოლოგიური სიღრმით. მისი თქმით ის მამაკაცის ფსევდონიმს იმ მიზნით იყენებდა, რომ მისი ნაშრომებისთვის სერიოზულად შეეხედათ. მისი პერიოდის ქალები საკუთარი სახელით წერდნენ, მაგრამ მას სურდა გაქცეოდა გამეფებულ სტერეოტიპს, რომ ქალებს მხოლოდ მსუბუქი რომანების წერა შეეძლოთ. მას ასევე სურდა მისი ნაწარმოებების დისტანცირება მისი სახელისგან, რადგან ის უკვე ცნობილი კრიტიკოსი და რედაქტორი იყო. ელიოტის „მიდლემარჩს“ მარტინ ემისმა და ჯულიან ბარნსმა ინგლისურ ენოვანი ლიტერატურის უდიდესი ნოველა უწოდეს. მარი ანე ევანსი დაიბადა ინგლისში პატარა ქალაქ ნუნეატონში. ის წისქვილის მფლობელი რობერტ (1773–1849) და ქრისტინა (1788–1836) ევანსების მეორე შვილი იყო. მარი ანეს სახელს ხანდახან მარიანად ამოკლებდნენ.[21] მას ჰყავდა და ქრისტინა (1814–59) და ძმა ისააკი (1816–1890), ასევე ტყუპი ძმები რომლებმაც მხოლოდ რამდენიმე დღე იცოცხლეს. მამამისის ჰარიეტ პოინტონთან (?1780–1809) პირველი ქორწინებიდან ასევე ჰყავდა ნახევარ და-ძმა რობერტი (1802–64) და ფენი (1805–82). რადგან მარი ანე არ გამოირჩეოდა სილამაზით მიიჩნეოდა, რომ მას გათხოვების მცირე შანსი ჰქონდა. ამიტომ მამამისი მის განათლებაზე განსაკუთრებით ზრუნავდა. 5-9 წლის ასაკში ის და მისი და სწავლობდნენ ქალბატონი ლათამის სკოლაში. 9-13 წლების ასაკში ბატონი ვალინგტონის სკოლაში, ხოლო 13-16 წლის ასაკში ქალბატონი ფრანკლინის სკოლაში კოვენტრიში. 16 წლის შემდეგ მარი ანეს ფორმალური განათლება თითქმის აღარ მიუღია. მამამისის წყალობით მას წვდომა ჰქონდა არბური-ჰოლის ბიბლიოთეკასთან. მარი ანე 1851 წელს, შეხვდა ფილოსოფოსსა და კრიტიკოსს ჯორჯ ჰენრი ლუისს. 1854 წელს მათ ერთად ცხოვრება გადაწყვიტეს. ლუისი უკვე დაქორწინებული იყო აგნეს ჯერვიზე. მატ ღია ქორწინება ჰქონდათ. საერთო სამი შვილის გარდა აგნესს კიდევ 4 შვილი ჰყავდა თორნტონ ლეი ჰანტისგან. რადგან გორჯი ოფიციალურ დოკუმენტებში აგნესის შვილების მამად ფიქსირდებოდა, მას არ ჰქონდა განქორწინების უფლება. 1854 წელს ჯორჯმა და მარიანმა კვლევის მიზეზით ერთად იმოგზაურეს ვაიმარსა და ბერლინში. ევანსი აგრძელებდა თეოლოგიურ საქმიანობას და გერმანულიდან თარგმნიდა Das Wesen des Christentums-ს (ქრისტიანობის არსი), ხოლო მარიენი მუშაობდა ესეებზე და თარგმნიდა სპინოზას ეთიკას. თარგმანი 1856-ში დაასრულა, თუმცა მის ცხოვრებაში არ გამოცემულა. გერმანიაში მოგზაურობა ჯორჯის და მარიენის თაფლობის თვე იყო. ამ მოგზაურობის შემდეგ მარი ენი საკუთარ თავს მარი ანე ლუისს ეძახდა, ხოლო ლუისს საკუთარ ქმარს. ვიქტორიანული ეპოქისთვის მსგავსი ქორწინების გარეშე ურთიერთობები არ იყო უჩვეულო. თავის ესიში - "Silly Novels by Lady Novelists" (1856) მარიენი აკრიტიკებდა მისი თავნამედროვე მწერალი ქალების მიერ მარტივი სუჟეტების გამოყენებას. თავისივე სხვა ესეიში აფასებს იმ დროეიდელი ევროპელი ქალი მწერლების რეალისტურ ნაწარმოებებს და რეალიზმის მიმართ აშკარა სიმპატიას გამოხატავს. მან ამ პერიოდში აირჩია ფსევდონიმი ჯირჯ ელიოტი, რომელიც ზოგიერთის აზრით მისი ქმრის სახელისგან და გვარი Eliot კი დაშიფრული to L—I owe it არის. 1857 წელს, როდესაც ის 37 წლის იყო Blackwood's Magazine-ში დაიბეჭდა მისი პირველი ნაწარმოები - Scenes of Clerical Life. მისი პირველი სრული ნოველა Adam Bede გამოიცა 1859 წელს. ნოველამ დიდი ინტერესი გამოიწვია ავტორის მიმართ და როდესაც საბოლოოდ მისი ვინაობა გაირკვა ამან გარკვეული შოკი მოგვარა კითხვის მოყვარულ საზოგადოებას. მარი ანეს პირად ცხოვრებას არ მოუხდენია ნეგატიური გავლენა მის სამწერლო კარიერაზე, თუმცა საზოგადოებაში მისი მიღება 1877 წლამდე არ ხდებოდა, როდესაც ის დედოფალ ვიქტორიას ქალიშვილ პრინცესა ლუიზას წარუდგინეს. თვითონ დედოფალი იმდენად მოხიბლული იყო მისი ნოველით, რომ ედვარდ ჰენრი კორბულდს პირადად დაუკვეთა Adam Bede-სთვის ესკიზების შესრულება. dam Bede-ს წარმატების შემდეგ ჯორჯ ელიოტი 15 წლის განმავლობაში აგრძელებდა ნოველების გამოცემას. 1876 წელს გამოსცა Daniel Deronda, რის შემდეგაც ის და ლუისი საცხოვრებლად პატარა სოფელ ვიტლიში გადავიდნენ. ამ დროისთვის ლუისის ჯანმრთელობა გაუარესდა და ის ორი წლის შემდეგ 1878 წლის 30 ნოემბერს გარდაიცვალა. ელიოტმა შემდეგი ორი წელი ლუისის ბოლო ნაშრომის Life and Mind რედაქტირებას მიუძღვნა. 1880 წლის 16 მარტს ჯონ კროსზე ქორწინებით მარიანი კიდევ ერთხელ მოექცა საზოგადოების ყურადღების ცენტრში. მამაკაცი მასზე 20 წლით ახალგაზრდა იყო. მან კიდევ ერთხელ შეიცვალა სახელი და გახდა მარი ანე კროსი. 1880 წლის 22 დეკემბერს მარი ანე კროსი თირკმლის დაავადებით 61 წლის ასაკში გარდაიცვალა.