ავტორის შესახებ
ანრი რენე ალბერ გი დე მოპასანი (ფრანგ. Henri René Albert Guy de Maupassant; დ. 5 აგვისტო, 1850 — გ. 6 ივლისი, 1893) — ფრანგი მწერალი, თანამედროვე მოთხრობის სტილის ერთ-ერთი ფუძემდებელთაგანი. მისი მოთხრობები გამოირჩევა სტილის ეკონომიურობით და ლაკონიური ხერხებით, რომლითაც მოვლენათა ფაბულა კულმინაციას აღწევს. მისი ზოგიერთი მოთხრობა შეიძლება საშინელებათა ისტორიების ჟანრს მიეკუთვნოს.
დაიბადა შატო დე მირომესნილში, ტურვილ-სიურ-არკის კომუნაში (დიეპთან ახლოს, ზღვისპირა სენის დეპარტამეტი, ზემო ნორმანდია, საფრანგეთი). მოპასანები ლორენთა ძველი გვარის შთამომავლები იყვნენ, რომლებიც ნორმანდიაში მე-18 საუკუნის შუა წლებში დასახლდნენ. მამამისმა 1848 წელს შეძლებული ბურჟუას ახალგაზრდა ქალიშვილზე, ლორა ლე პუატვენზე იქორწინა.
ცამეტ წლამდე გი დედასთან ეტრეტაში, ვერჟის ვილაში ცხოვრობდა, ზღვის სანაპიროზე სოფლად, სადაც ის ძალიან დაუახლოვდა ბუნებას და სპორტს; ის ხშირად ადგილობრივ მეთევზეებთან სათევზაოდ გადიოდა ზღვაში და გლეხებთან პატუაზე საუბრობდა.
თავდაპირველად ივტოს სემინარიაში შედის, თუმცა შეგნებულად ახერხებს თავის გაგდებას. ამ ადრეული რელიგიური განათლებიდან მთელი ცხოვრების განმავლობაში მოსდევს რელიგიისადმი ხაზგასმული სიძულვილი. შემდეგ მას რუენის ლიცეუმში აგზავნიან, სადაც თავს იჩენს, როგორც კარგი მოსწავლე და ინტერესს პოეზიისა და თეატრისადმი ამჟღავნებს.
1870 წელს კოლეჯის დამთავრების შემდეგ მალევე ფრანკო-პრუსიის ომი იწყება და ის არმიაში მოხალისედ ეწერება. 1871 წელს ომის დამთავრების შემდეგ ის ნორმანდიას ტოვებს და პარიზში გადადის, სადაც თითქმის ათი წელი კლერკად მუშაობს საზღვაო დეპარტამენტში. ამ ხნის განმავლობაში მისი სპორტული აქტიურობა კვირაობით სენაზე კანოით ნაოსნობით შემოიფარგლებოდა.
პარიზში გუსტავ ფლობერი, დედის ახლო მეგობარი, მას საკუთარი პროტექციის ქვეშ იყვანს და ეხმარება მის დებიუტში ჟურნალისტიკასა და ლიტერატურაში. ფლობერის სახლში ის ხვდება ივან ტურგენევსა და ემილ ზოლას, ასევე რეალისტური და ნატურალისტური სკოლების მრავალ პროპაგანდისტს. ამ დროს ის წერს რამდენიმე პოემასა და მცირე პიესას.
1878 წელს ის სახალხო ინსტრუქციის სამინისტროში გადაჰყავთ, სადაც რამდენიმე წამყვანი გაზეთის („ფიგარო“, „ჟილ ბლა“, „გოლუა“ და „ეკო დე პარი“) რედაქტორი ხდება. თავისუფალ დროს მოთხრობებისა და მოკლე ესსეების წერას უთმობდა. 1880 წელს ის საკუთარ პირველ შედევრს „ფუნთუშას“ (Boule de Suif) აქვეყნებს, რომელსაც მყისიერი წარმატება ხვდა წილად. ფლობერის შეფასებით ეს „შედევრია, რომელიც დრო-ჟამს გაუძლებს“.
1880-იანი წლები მოპასანის ხოვრებაში ყველაზე ნაყოფიერი იყო. პირველი მოთხრობის მოტანილი წარმატების შემდეგ ის მეთოდურად მუშაობს და წელიწადში ორ ან სამ კრებულს უშვებს. ის წარმატებით ახერხებს ტალანტისა და პრაქტიკული საქმოსანის უნარის შეხამებას, რასაც მისთვის გავლენა და მატერიალური შეძლება მოაქვს.
1881 წელს გი მოკლე ისტორიების პირველ კრებულს აქვეყნებს სათაურით „ტელიეს სახლი“ (La Maison Tellier), რომელიც ორ წელიწადში თორმეტჯერ გამოიცა. 1883 წელს ის პირველ რომანს „წუთისოფელი“ (Une vie) ასრულებს, რომლის 25 000 ასლი ერთ წელიწადში გაიყიდა. რომანებში ის თავს უყრის მოკლე ისტორიებში აქა იქ მიმობნეულ მცირე ეპიზოდებსა და დაკვირვებებს. მისი მეორე რომანი „ლამაზი მეგობარი“ (Bel-Ami, 1885) ოთხ თვეში 37-ჯერ დაიბეჭდა. ამგავრი წარმატებების შემდეგ მისი გამომცემელი ჰავარდი მას ახალი შედევრების შექმნას უკვეთავს, რასაც მოპასანი საკმაოდ ადვილად ასრულებს. ამ დროს ის წერს რომანს „პიერი და ჟანი“, რომელიც მრავალთა აზრით მისი საკუთესო ნაწარმოებია.
საზოგადოებისგან განდგომილს გის მარტოობა და მედიტაცია უყვარდა. მას ბევრი უმოგზაურია ალჟირში, იტალიაში, ინგლისში, ბრეტანში, სიცილიასა და ოვერნში, და ყოველი მოგზაურობიდან ახალი კრებულით ბრუნდებოდა. ის თავისი კერძო იახტით, „ბელ-ამი“, მოგზაურობდა, რომელსაც სახელი საკუთარი რომანიდან დაარქვა. ამგვარი დაუდეგარი ცხოვრების წესის მიუხედავად მას რამდენიმე იმხანად პოპულარული მეგობარი ჰყავდა: ალექსანდრე დიუმა (უმცროსი) მას მამოვბრივი ზრუნვით ეკიდებოდა; ო-ლე-ბენში ის იპოლიტ ტენს ხვდება და მოჯადოებულივით ამ ფილოსოფოს-ისტორიკოსის გავლენის ქვეშ რჩება.
მთელი ამ ხნის განმავლობაში ფლობერი მის ლიტერატურულ ნათლიად რჩებოდა. გის მეგობრობა ძმებ გონკურებთან მცირე ხანს გრძელდება; მისი პირდაპირი და პრაქტიკული ნატურა ვერ ეგუება ჭორის, სკანდალისა, გაორებისა და ზურგსუკან კრიტიკის გარემოს, რომელიც ამ ორმა ძმამ შექმნა მათ გარშემო მე-18 საუკუნის სტილის სალონთა მსგავსად. მას სძულდა ადამიანური კომედია, სოციალური ფარსი.
ცხოვრების ბოლო წლებში მას უყალიბდება სიმარტოვისადმი გაზვიადებული მიდრეკილება, თვით-იზოლაცია, სიკვდილისადმი მუდმივი შიში და სასჯელის მანია, რომელიც თან სდევდა ახალგაზრდობაში შეყრილი სიფილისის შემდეგ. 1891 წელს სულიერ ავადმყოფად შერაცხეს და ორ წელიწადში, 1893 წლის 6 ივლისს, საკუთარი 43-ე წლისთავამდე ერთი თვით ადრე გარდაიცვალა.
დაკრძალულია მონპარნასის სასაფლაოზე, პარიზში.
მოპასანი თანამედროვე თხრობის სტილის ჩამოყალიბების ერთ-ერთ ფუძემდებელ მამად ითვლება. ფსიქოლოგიურად ორიენტირებული ტურგენევისა და ჩეხოვისგან განსხვავებით მოპასანი მახვილგონიერ ფაბულას ავითარებს, რომელიც შემდგომში სანიმუშოდ იქცა სომერსეტ მოემისა და ო. ჰენრისთვის. მისი მოთხრობების იმიტაცია ნამდვილ და ყალბ სამკაულებზე („Les bijoux“) განმეორებულია მოემის („მისტერ ყველაფრისმცოდნე“, „მარგალიტთა აცმა“) და ჰენრი ჯეიმზის მიერ („Paste“).
